Terapia punktów spustowych jest techniką która wykorzystuje różne formy ucisku i ruchów w różnych kierunkach we wrażliwych miejscach w tkance mięśniowej. Celem terapii jest uwolnienie się od bólu i poprawa zaburzonych wzorców ruchowych. Terapia punktów spustowych czasem jest też nazywana terapią mięśniowo- powięziową. Punkt spustowy to silnie podrażniona okolica w obrębie hipertonicznego pasma mięśnia szkieletowego lub powięzi mięśniowej. Punkt spustowy jest bolesny podczas palpacji i może prowadzić do specyficznych promieniujących bólów, napięć mięśniowych tych samych mięśni lub innych, a także do reakcji wegetatywnych. Punkty spustowe występują również w innych tkankach tj. skóra, tkanka tłuszczowa, ścięgna, więzadła, torebki stawowe, okostna. Takie punkty spustowe w odróżnieniu od tych mięśniowo-powięziowych nie zawsze są stałe, nie mają tą samą lokalizację i nie wywołują bólów promieniujących.
Czynniki sprzyjające rozwojowi Punktów spustowych
- Czynniki wrodzone – np. skrócenie kończyny dolnej, zniekształcenie twarzy, hipermobilność itd.
- Przeciążenie, nieprawidłowe wykorzystanie- nieprawidłowe nawyki posturalne, zawodowe i rekreacyjne. Nadużywanie – np. uraz typu biczowego, zabiegi operacyjne, powtarzane przeciążenia (mikrourazy). Niedostateczne obciążenie – np. brak aktywności fizycznej, unieruchomienie, siedzący tryb życia.
- Wychodzenie – aktywność mięśniowa bez wcześniejszej rozgrzewki
- Schorzenia narządów wewnętrznych
- Zmiany zwyrodnieniowe stawów
- Zmiany odruchowe o charakterze segmentarnym
- Patologiczny stres (dystres)
Objawy Punktów spustowych:
- ograniczenie zakresu ruchu w stawie bierne lub czynne
- uczucie sztywności podczas wykonywania ruchu
- osłabienie pojedynczego mięśnia lub grupy mięśniowej
- ból promieniujący
- potliwość danej okolicy
- zwiększona aktywność pilomotoryczna (gęsia skórka)
- zaburzenia czucia głębokiego
- zaburzenia równowagi i zawroty głowy
- gorsza koordynacja mięśniowa